Reakcja Tajwanu na COVID-19

Analiza danych, nowe technologie i proaktywne testy

Taipei, Tajwan. Photo by Vernon Raineil Cenzon on Unsplash

Tajwan znajduje się 81 mil od wybrzeża Chin kontynentalnych i spodziewano się, że będzie miał drugą co do wielkości liczbę zachorowań na koronawirusa (COVID-19) ze względu na bliskie położenie i duża liczbę lotów między tymi państwami. W kraju tym mieszkają 23 miliony obywateli, z czego 850 000 osób również mieszka, a 404 000 pracuje w Chinach. W 2019 r. do Tajwanu przybyło 2,71 mln osób z Chin kontynentalnych. Od czasu epidemii zespołu ostrej niewydolności oddechowej (severe acute respiratory syndrome – SARS) w 2003 r. Tajwan jest stale w pogotowiu i gotowy do podjęcia działań w związku z epidemią mogącą nadejść z Chin. Biorąc pod uwagę ciągłe rozprzestrzenianie się COVID-19 na całym świecie, zrozumienie działań, które zostały szybko wdrożone na Tajwanie i ocena skuteczności tych działań w zapobieganiu epidemii na dużą skalę, może być pouczające dla innych krajów.

COVID-19 pojawił się tuż przed księżycowym Nowym Rokiem, w czasie którego miliony Chińczyków i Tajwańczyków wyjeżdżają na ferie. Tajwan szybko wdrożył odpowiednie środki w celu rozpoznawania przypadków zachorowań, zapobieganiu rozprzestrzeniania się choroby i zapewnienia niezbędnych zasobów w celu ochrony zdrowia publicznego. Wykorzystano bazę danych ubezpieczeń zdrowotnych i zintegrowano ją z bazą danych imigracyjnych i celnych, tak aby stworzyć podstawę do dalszej analizy; w czasie wizyty danego pacjenta lekarz widział wyświetlane w czasie rzeczywistym ostrzeżenia w oparciu o historię jego podróży i podane objawy kliniczne. Ułatwiło to identyfikację osób potencjalnie chorych na COVID-19. Ponadto umożliwiono zgłaszanie przez osoby powracające do kraju ich historii podróży i ewentualnych objawów chorobowych przez internet w celu klasyfikacji ryzyka zakażeń podróżnych na podstawie historii lotów i historii podróży w ciągu ostatnich 14 dni. Osobom o niskim ryzyku (nie podróżującym do obszarów oznaczonych jako poziom 3) wysyłano na telefony SMS-y z krótką deklaracją zdrowotną, aby przyspieszyć odprawę na granicy; osoby o podwyższonym ryzyku (ostatnio podróżujące do obszarów zakwalifikowanych jako poziom 3) poddawano kwarantannie w domu i śledzono ich pobyt w domu przez telefon komórkowy (GPS), aby mieć pewność, że pozostaną w domu w okresie inkubacji.

Ponadto Tajwan zwiększył wykrywalność COVID-19, aktywnie poszukując chorych z ciężkimi objawami oddechowymi (na podstawie informacji z bazy danych NHI), którzy uzyskali wynik ujemny na obecność grypy i ponownie przebadali je na COVID-19; Znaleziono 1 na 113 zweryfikowanych przypadków. Uruchomiony bezpłatny numer 1922 służył jako infolinia dla obywateli do zgłaszania podejrzanych objawów u siebie lub innych; w miarę postępu choroby infolinia ta osiągnęła swoją pełną pojemność, dlatego też każde większe miasto zostało poproszone o stworzenie własnej infolinii jako alternatywy. Nie wiadomo, jak często ten numer interwencyjny był wykorzystywany. Rząd zajął się kwestią stygmatyzacji osób chorych, okazując im współczucie. Uruchomiono dostarczanie im [bezpłatnie] żywności oraz wprowadzono częste kontrole zdrowotne. Szybka reakcja rządu objęła setki działań (zobacz eTablę w suplemencie).

Rozpoznanie kryzysu

W 2004 r., rok po wybuchu epidemii SARS, rząd Tajwanu powołał Krajowe Centrum Dowodzenia w zakresie Zdrowia (National Health Command Center – NHCC). NHCC jest częścią centrum zarządzania kryzysowego, które koncentruje się na reagowaniu w sytuacjach kryzysowych i pełni funkcję operacyjnego punktu dowodzenia w zakresie bezpośredniej komunikacji między władzami centralnymi, regionalnymi i lokalnymi. NHCC ujednolica centralny system dowodzenia, który obejmuje Centralne Centrum Dowodzenia Epidemią (CECC), Centrum Dowodzenia Katastrofą Biologiczno-Patogeniczną, Centrum Dowodzenia Walką z Bioterroryzmem oraz Centralne Centrum Operacyjne Pogotowia Ratunkowego.

31 grudnia 2019 r., kiedy to Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) została powiadomiona o zapaleniu płuc o nieznanej przyczynie w Wuhan w Chinach, urzędnicy tajwańscy rozpoczęli ocenę stanu zdrowia pasażerów bezpośrednich lotów z Wuhan pod kątem gorączki i objawów zapalenia płuc, jeszcze zanim pasażerowie wylądowali. Już 5 stycznia 2020 r. rozszerzono weryfikację o każdą osobę, która podróżowała do Wuhan w ciągu ostatnich 14 dni i miała gorączkę lub objawy infekcji górnych dróg oddechowych na granicy; podejrzane przypadki zostały przebadane pod kątem 26 wirusów, w tym SARS i Middle East Respiratory Syndrome (MERS). Pasażerowie z objawami gorączki i kaszlu zostali poddani kwarantannie w domach i ocenie, czy konieczna jest pomoc lekarska w szpitalu. 20 stycznia, podczas gdy w Chinach sporadycznie zgłaszano przypadki zachorowań, tajwańskie Centrum Zwalczania Chorób (CDC) oficjalnie uruchomiło Centralne Centrum Dowodzenia Epidemią w ramach NHCC, z ministrem zdrowia i opieki społecznej jako wyznaczonym na jego dowódcę. Centrum to koordynowało wysiłki różnych ministerstw, w tym Ministerstwa Transportu, Gospodarki, Pracy i Edukacji oraz Ochrony Środowiska, między innymi, w ramach kompleksowych działań mających na celu przeciwdziałanie kryzysowi w obszarze zdrowia publicznego.

Zarządzanie kryzysem

W ciągu pięciu tygodni (pomiędzy 20 stycznia a 24 lutego) Centrum szybko opracowało i wdrożyło wykaz co najmniej 124 działań (zobacz eTablę w suplemencie), obejmujących kontrolę graniczną (powietrzną i morską), identyfikację przypadków (z wykorzystaniem zbieranych danych i nowych technologii), kwarantannę podejrzanych przypadków, aktywne wyszukiwanie osób chorych, rozdział zasobów, zapewnienie i edukowanie społeczeństwa przy jednoczesnym zwalczaniu nieprawdziwych informacji, dialog z innymi krajami, sformułowanie polityki wobec szkół i ośrodków opieki nad dziećmi oraz pomoc dla przedsiębiorstw.

Kontrola graniczna, identyfikacja przypadków i ograniczenie rozprzestrzeniania się

27 stycznia Narodowy Zarząd Ubezpieczeń Zdrowotnych (NHIA) i Krajowa Agencja Imigracyjna połączyły dane historyczne o podróżach z ostatnich 14-dni z danymi ubezpieczonych pacjentów; dokonano tego w ciągu 1 dnia. Baza danych gospodarstw domowych obywateli Tajwanu oraz karty wjazdu wystawiane cudzoziemcom pozwoliły rządowi na śledzenie osób z wysokim ryzykiem ze względu na niedawną historię podróży do dotkniętych chorobą obszarów. Pacjenci zidentyfikowani jako osoby wysokiego ryzyka (objęte kwarantanną domową) były monitorowane elektronicznie za pośrednictwem swoich telefonów komórkowych. W dniu 30 stycznia baza danych NHIA została rozszerzona, tak aby obejmowała również 14-dniową historię podróży pacjentów powracających z Chin, Hongkongu i Makau. 14 lutego uruchomiono system kwarantanny wjazdowej, dzięki któremu podróżni mogli wypełnić formularz oświadczenia zdrowotnego poprzez zeskanowanie kodu QR, który prowadził do formularza on-line wypełnianego przed odlotem z lub po przylocie na lotnisko na Tajwanie. Następnie w odpowiedzi na przesłane oświadczenie zdrowotne za pośrednictwem SMS-a wysłano mobilną przepustkę, co pozwoliło na szybszą odprawę imigracyjną dla osób z najmniejszym ryzykiem. System ten został stworzony w ciągu 72 godzin. 18 lutego rząd ogłosił, że wszystkie szpitale, kliniki i apteki na Tajwanie będą miały dostęp do historii podróży pacjentów.

Zapewnienie zasobów: logistyka i działalność operacyjna

Centrym Kryzysowe odegrało ważną rolę w przydzielaniu środków, w tym w ustalaniu cen maseczek oraz wykorzystywaniu funduszy rządowych i personelu wojskowego do zwiększenia ich produkcji. W dniu 20 stycznia Centrum ogłosiło, że rząd Tajwanu ma pod swoją kontrolą zapas 44 mln masek chirurgicznych, 1,9 mln masek N95 oraz 1100 izolatek podciśnieniowych.

Polityka i komunikacja ze społeczeństwem

Uspokajanie i edukowanie społeczeństwa, walka z dezinformacją

Oprócz codziennych briefingów prasowych Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej CECC, wiceprezydent Tajwanu, znany epidemiolog, przekazywał regularne komunikaty służbie publicznej nadawane z biura prezydenta i udostępniane przez internet. Komunikaty te zawierały informacje o tym, kiedy i gdzie nosić maskę, o tym, jak ważne jest mycie rąk oraz o niebezpieczeństwie kupowania masek na zapas, ponieważ może ich zabraknąć dla pracowników służby zdrowia z pierwszej linii frontu. CECC zaplanowała również pomoc dla szkół, przedsiębiorstw i samozatrudnionych (zobacz eTablę w suplemencie).

Dotychczasowe wyniki Tajwanu (stan na 24 lutego 2020)

Wyniki przejściowe

CECC informowała opinię publiczną w sposób jasny wyrażając jednocześnie współczucie z powodu zaistniałej sytuacji. Na podstawie badania przeprowadzonego na losowo wybranych 1079 osobach przez Taiwan Public Opinion Foundation w dniach 17 i 18 lutego, Minister Zdrowia i Opieki Społecznej uzyskał ponad 80% głosów poparcia dla sposobu, w jaki poradził sobie z kryzysem, a prezydent i premier otrzymali ogólną ocenę poparcia na poziomie blisko 70%. Na dzień 24 lutego 2020 Tajwan ma 30 przypadków z COVID-19. Przypadki te stanowią dziesiątą co do wielkości liczbę przypadków wśród krajów dotkniętych dotychczas kryzysem, jednak o wiele mniejszą niż początkowo zakładały modele przewidujące, że Tajwan znajdzie się na drugim miejscu z powodu ryzyka zawleczenia choroby.

Wyzwania

Po pierwsze, publiczna komunikacja na bieżąco odbywała się głównie w języku mandaryńskim, chińskim i języku migowym. Poza stroną internetową CDC na Tajwanie, nie było wystarczającej komunikacji w różnych językach dla obywateli spoza Tajwanu podróżujących lub przebywających w tym kraju. Po drugie, podczas gdy uwaga skupiała się na podróżach lotniczych, Tajwan zezwolił na dokowanie statku wycieczkowego Diamond Princess i zezwolił pasażerom na zejście z pokładu w Keelung, w pobliżu Nowego Taipei City, 31 stycznia, zanim statek wyruszył do Japonii. Następnie stwierdzono, że na pokładzie statku znajdują się liczne potwierdzone infekcje. Wywołało to tymczasową publiczną panikę z obawą o rozprzestrzenienie się wirusa wśród społeczności Tajwanu. Rząd opublikował listę 50 miejsc, w których mogli przebywać podróżni statku wycieczkowego i zwrócił się do obywateli, którzy mogli mieć kontakt z grupą wycieczkową, o monitorowanie swoich objawów i w razie potrzeby o przeprowadzenie samokwarantanny. Po upływie 14 dni nie potwierdzono żadnego przypadku COVID-19 z tym związanego. Po trzecie, niejasne jest, czy zastosowana intensywna polityka informacyjna zostanie utrzymana do końca epidemii i czy nadal będzie dobrze przyjmowana przez społeczeństwo.

Wnioski

Rząd Tajwanu wyciągnął wnioski ze swoich doświadczeń w zakresie SARS z 2003 r. i ustanowił mechanizm reagowania w zakresie zdrowia publicznego w celu umożliwienia szybkich działań na wypadek kolejnego kryzysu. Dobrze wyszkolone i doświadczone zespoły urzędników szybko rozpoznały sytuację kryzysową i uruchomiły struktury zarządzania kryzysowego w celu zajęcia się powstającą epidemią.

W sytuacji kryzysowej rządy często podejmują trudne decyzje w warunkach niepewności i ograniczeń czasowych. Decyzje te muszą być zarówno właściwe z kulturowego punktu widzenia, jak i uwzględniać potrzeby ludności. Dzięki wczesnemu rozpoznaniu kryzysu, codziennemu informowaniu społeczeństwa i przekazywaniu informacji zdrowotnych w sposób jasny, rząd był w stanie uspokoić społeczeństwo, dostarczając na czas dokładne i przejrzyste informacje na temat rozwijającej się epidemii. Tajwan jest przykładem na to, jak społeczeństwo może szybko zareagować na kryzys, a rząd chronić interesy swoich obywateli.


Opracowanie na podstawie Response to COVID-19 in Taiwan

Zobacz również krótkie podsumowanie w wideo (jęz. angielski):

Dlaczego Tajwan nie zamknął swojej gospodarki

Dzięki odpowiedzialnej i przejrzystej polityce rząd Tajwanu uniknął wielu problemów.

Image Credit: Flickr-Official Photo by Makoto Lin, CC BY 2.0 (https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Jak wykazała austriacka szkoła ekonomiczna w zakresie teorii socjalizmu, żaden centralny organ planistyczny nie jest w stanie zorganizować społeczeństwa w oparciu o przymusowe nakazy. Główną tego przyczyną jest fakt, że centralny planista którym jest rząd, nie jest w stanie zdobyć wszystkich niezbędnych informacji do sprawnego zorganizowania społeczeństwa. Dzieję się tak ponieważ informacje w społeczeństwie są subiektywne, mają charakter twórczy (kreatywność przedsiębiorców), rozproszony i nieformalny. Zasada ta sprawdza się w pełni w przypadku próby przeciwdziałaniu pandemii. Odpowiedzialność indywidualna wraz z przejrzystością informacji mają kluczowe znaczenie dla jej powstrzymania. Tajwan jest bardzo dobrym przykładem na to, że dobrowolna współpraca skutecznie przeciwdziała pandemii koronawirusa.

Blisko Chin, mało zarażeń

Rozprzestrzenianie się choroby na Tajwanie zostało całkowicie opanowane, mimo że jest to jeden z krajów o największym ryzyku wystąpienia pandemii. Tajwan znajduje się bardzo blisko stałego lądu Chin. Do stycznia odbywały się loty między stolicą Tajwanu, a epicentrum zarażeń w Wuhan. Jednak na dzień 21 marca tylko 153 osoby zostały zarażone. Podczas gdy w tym samym czasie w Europie, z dala od Chin, zostało zarażonych koronawirusem ponad dziesięć tysięcy osób. Na Tajwanie i w innych częściach Azji, w tym w Singapurze i Hongkongu, nie zastosowano jak dotąd żadnej masowej obowiązkowej kwarantanny ani nie wyłączono gospodarek.

Jak udało się to Tajwanowi osiągnąć?

Transparentność

Podstawową przyczyną sukcesu Tajwanu jest przejrzystość informacyjna, która powstrzymała gwałtowny wzrost zachorowań. Izolację na Tajwanie przeprowadzono przy dużej transparentności informacji i działań rządu. Już 31 grudnia ubiegłego roku tajwańskie Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej zaczęło poważnie podchodzić do potencjalnego zagrożenia, jakim jest wirus z Wuhan, informując każdego dnia obywateli o rozwoju zarażeń. Informacje przekazywane przez tajwańskie władze uwzględniają m.in, czy dana osoba zaraziła się w kraju czy też zetknęła się z chorobą zagranicą. Pomogło to w zastosowaniu skutecznych środków ochrony w odpowiednim czasie. Podczas ciągłych konferencji prasowych rząd Tajwanu przedstawia różne opcje i zalecenia, które ludzie stosują dobrowolnie i które nie są narzucane pod przymusem. Rzetelnie dostarczane informacje pozwalają obywatelom na podejmowanie własnych, świadomych i wyważonych decyzji w warunkach ogólnej niepewności. Natomiast rządy państw Unii Europejskiej reagowały powoli i jeszcze w lutym nie dostarczały wystarczających informacji na temat potencjalnej pandemii, co uniemożliwiło zapobieżeniu problemom.

Dobrowolność w podejmowaniu decyzji i współpraca w sektorze prywatnym

Rodzaj kwarantanny wprowadzony przez rząd Tajwanu to przede wszystkim kwarantanna dobrowolna. Rząd tajwański uznał, że dla przeciwstawienia się pandemii kluczowe znaczenie ma poleganie na dobrowolnych działaniach ludzi. Jak zauważyliśmy wyżej, większość przypadków zarażenia na Tajwanie pochodzi z zewnątrz i prawie zawsze jest wykrywana na granicy. Dobrowolna samoobrona Tajwańczyków skutecznie hamuje rozprzestrzenianie się koronawirusa w ich kraju, a wymuszona kwarantanna dotyczy tylko najpoważniejszych przypadków, na przykład zainfekowanych Tajwańczyków ewakuowanych z Chin kontynentalnych.

Jednym z problemów związanych z koronawirusem jest utrzymanie równowagi między działalnością gospodarczą a powstrzymaniem infekcji. W tym względzie, w odróżnieniu od tego, co robią kraje Europy Południowej, takie jak Włochy i Hiszpania, polityka rządu tajwańskiego nie polega na podejmowaniu środków zapobiegawczych w celu powstrzymania wybuchu epidemii poprzez utrudnianie działalności gospodarczej. Weźmy za przykład szkoły. Początek zajęć został początkowo opóźniony o dwa tygodnie. Obecnie polityka szkół polega na mierzeniu temperatury uczniom, nauczycielom i pracownikom uczelni. W przypadku wykrycia gorączki, lekcje w danej szkole są zawieszane, ale nie dochodzi do masowych zawieszeń zajęć. Jednocześnie zachęca się do nauczania przez Internet, lecz nie jest to wymuszane przez rząd. Na wielu tajwańskich uniwersytetach promuje się nauczanie przez Internet, aby umożliwić udział w zajęciach tym, którzy nie są w stanie osobiście na nie uczęszczać. Nauczanie przez Internet jako sposób na uniknięcie zarażenia zostało już przyjęte w innych krajach, jednak specyfika Tajwanu polega na tym, że nie zostało ono narzucone przez rząd. Nie wymaga się nauki przez Internet lub telepracy od każdego. Pojawiła się jedynie silna motywacja, aby robić tak w miarę możliwości. Rządowa przejrzystość informacyjna dała tajwańskim przedsiębiorstwom czas, którego potrzebowali, aby dobrowolnie przygotowywać się i stopniowo wprowadzać telepracę. Inne kraje zamiast tego nagle zamknęły wiele przedsiębiorstw na podstawie obowiązkowych nakazów rządowych. Zrobiła tak Hiszpania 13 marca nie dając przedsiębiorstwom i ich pracownikom czasu na przygotowanie się do okresu kwarantanny.

Rząd Tajwanu kontroluje rozprzestrzenianie się wirusa za pomocą elastycznej polityki, która pozostawia miejsce na własną inicjatywę obywateli i podejmowanie własnych decyzji. Każdy może podjąć środki najbardziej odpowiednie w jego sytuacji, mając na uwadze własne powody do zachowania ostrożności. Fakt, że obywatele Tajwanu byli ostrzegani od początku wystąpienia zagrożenia, stworzył powszechną świadomość konieczności podjęcia niezbędnych przygotowań i dał obywatelom wystarczająco dużo czasu na uświadomienie sobie, że muszą dokonać pewnych zmian w swoim życiu.

Przyjęta elastyczność w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się choroby COVID-19 i polityka pełnej przejrzystości doprowadziła do wysokiego stopnia indywidualnej odpowiedzialności. Dowodem na to jest nie tylko powszechne noszenie masek przez ludność Tajwanu, co można zaobserwować w każdym środku komunikacji, ale także przyjmowanie nowych sposobów kontynuowania codziennej aktywności, w sposób pozwalający uniknąć choroby. Również sektor prywatny podjął szybkie działania w celu ochrony swoich klientów. W większości budynków mieszkalnych pojawiły się dozowniki alkoholu etylowego, dzięki czemu każdy, kto do nich wchodzi, może zdezynfekować swoje ręce. W samochodach Uber od kilku tygodni dostępny jest płyn do dezynfekcji.

Podsumowując. Przy zachowaniu pełnej przejrzystości i należytej staranności rząd Tajwanu uniknął wielu problemów, które pojawiły się w Europie. Kluczem było to, że zarówno rząd tajwański jak i obywatele Tajwanu zrozumieli na czas, że dla stłumienia pandemii koronawirusa niezbędne są odpowiedzialne działania jednostek, a nie obowiązkowe, przymusowe zatrzymanie gospodarki. To właśnie Polska i reszta świata musi zrozumieć.

Opracowanie na podstawie Why Taiwan Hasn’t Shut Down Its Economy