Broń szturmowa (assault-style) w rękach cywili to temat zastępczy

Tak zwana „broń szturmowa” czy „broń typu wojskowego” („assault-style”) w rękach cywili to sztucznie wykreowany problem. Reglamentacja dostępu do broni palnej w żaden sposób nie zmniejszyła nigdzie przemocy na tle kryminalnym. Dlatego zakazanie samopowtarzalnej broni palnej krótkiej lub długiej nic nie zmieni. Obawy o niezgodne z prawem wykorzystanie broni przez cywili są całkowicie bezzasadne.

Zdjęcie autorstwa Davida R. Marina, Straż Przybrzeżna USA https://www.flickr.com/photos/coastguardnews/15084505761/

W swoim artykule dotyczącym kontroli dostępu do broni Blake Brown utrzymuje, że dostęp do karabinów typu „szturmowego” powinien zostać w Kanadzie ograniczony. Powołuje się przy tym na opinię policji. Federalny minister ds. ograniczania przestępczości w Kanadzie Bill Blair przeprowadził nawet ogólnokrajowe konsultacje, aby sprawdzić co Kanadyjczycy sądzą o zakazie stosowania tego typu broni. Moim zdaniem podgrzewanie atmosfery wokół tzw. broni „szturmowej” odwraca uwagę od poważniejszych problemów przed którymi stoi Kanada. Ale po kolei.

Czym właściwie są karabiny typu „wojskowego” i dlaczegóż to Kanadyjczycy powinni się ich bać? Brown w różny sposób określa karabiny pisząc o nich jako o broni „szturmowej”, „broni w stylu wojskowym” lub „broni samopowtarzalnej”. W rzeczywistości nie wszystkie te terminy odnoszą się do tego samego typu broni. Ich swobodne zamienne stosowanie wprowadza zamieszanie i niepotrzebny niepokój z punktu widzenia jej legalnego posiadania przez cywilów.

Karabiny szturmowe to broń wojskowa, która może strzelać w pełni automatycznie. Strzela tak długo jak długo trzyma się wciśnięty spust. Jednak cywilom już dawno zakazano posiadania takiej broni. Nie korzysta z niej również policja. Nie używają jej zwykle nawet gangi i przestępcy. Broni automatycznej użyto zaledwie w 2 z 266 zabójstw z użyciem broni palnej w 2017 r w Kanadzie. Nawet te dwa przypadki mogły zostać błędnie sklasyfikowane, ponieważ trudno jest po samym wyglądzie poznać czy dana broń może strzelać ogniem ciągłym. Modele na ogień ciągły i przerywany są bliźniaczo podobne.

Natomiast karabiny samopowtarzalne wymagają każdorazowo naciśnięcia spustu w celu oddania strzału. Miliony Kanadyjczyków posiada legalnie w domach taką broń palną. Większość sił policyjnych w Kanadzie jest wyposażona właśnie w karabiny samopowtarzalne. Można je kupić posiadając odpowiednie pozwolenie wydawane po szczegółowej weryfikacji nabywcy. Lobbyści zwalczający broń palną nazywają je błędnie bronią szturmową. [Można się domyślać, że robią to świadomie dla siania strachu w tej części społeczeństwa, która z bronią nie jest zaznajomiona — przyp. tłum.]. Policja w Kanadzie nazywa je karabinkami patrolowymi. Minister Bill Blair od niedawna zaprzestał używania określenia „broń szturmowa”, przyznając, że jest ono mylące.

Broń palna, jak każde inne narzędzie, może być użyte niewłaściwie. Statystycznie jest jest jednak bardzo rzadko używana do popełniania przestępstw z użyciem przemocy — według StatsCan przypadki takie stanowią poniżej 1 procenta. Nie usłyszycie o tym w wiadomościach, ale broń palna odgrywa istotną rolę w kanadyjskim społeczeństwie. Ponad dwa miliony kanadyjskich cywili – mężczyzn i kobiet – posiada i używa broni palnej każdego dnia w sposób bezpieczny i odpowiedzialny. Myśliwi używają broni palnej do zdobywania zdrowej żywności na rodzinny stół. Wiele rodzin uprawia strzelectwo sportowe. Rolnicy wykorzystują ją do ochrony zwierząt gospodarskich przed drapieżnikami i upraw przed zniszczeniem. W wielu domach broń palna ma za zadanie odstraszać przestępców. Kanadyjscy sportowcy olimpijscy używają samopowtarzalnej broni palnej. W 1984 roku Linda Thom zdobyła olimpijskie złoto startując w konkurencji z samopowtarzalnym pistoletem.

Kanada ma surowe przepisy dotyczące broni palnej. Aby posiadać broń trzeba przejść rygorystyczną weryfikację, zarówno starając się o pozwolenie na broń, jak i podczas jej odnawiania co pięć lat. W ramach programu ciągłego sprawdzania uprawnień policyjne komputery każdej nocy szukają wszelkich skarg lub nakazów wydanych przeciwko licencjonowanym posiadaczom broni palnej. Pistolety (i niektóra samopowtarzalna broń długa) podlegają ścisłej rejestracji. Mogą być transportowane do określonych miejsc (np. do sklepów z bronią i strzelnic) tylko w stanie rozładowanym, z założoną blokadą języka spustowego i w zamkniętym pojemniku.

Kanadyjski system kontroli broni kosztuje podatników ponad 2 miliardy dolarów, pomimo, że nie ma żadnych przekonujących dowodów na to, że stosowanie represji wobec praworządnych obywateli wpływa na zmniejszenie ilości popełnianych w całym społeczeństwie przestępstw.

Nie jest wiadome, jakie korzyści kraj może uzyskać z dalszego majstrowania urzędników i polityków przy obowiązujących przepisach dotyczących broni palnej, czy to w ustawie C-71, czy to poprzez wprowadzenie zakazu posiadania pistoletów i samopowtarzalnej broni długiej. W lutym 1995r. rząd kanadyjski zakazał ponad połowy ówcześnie legalnej broni palnej (zob. sekcja 2.2.1.7, strona 12 niniejszego dokumentu). Jednak wprowadzenie zakazu w żaden sposób nie zmniejszyło liczby zabójstw z użyciem broni palnej. Przestępcy ciągle chętnie wybierają pistolety jako narzędzie do osiągnięcia celu, a liczba powodowanych przez nich zabójstw z użyciem broni krótkiej rośnie.

W 1994 roku pod rządami Billa Clintona, ówczesnego prezydenta USA, Stany Zjednoczone zakazały „broni szturmowej”. Dziesięć lat później National Academies w swoim badaniu nie znalazło przekonujących dowodów na to, że zakaz miał jakkolwiek korzystny wpływ. Również w innej pracy na temat przepisów dotyczących broni palnej nie ma żadnych przykładów skuteczności wprowadzania tego typu zakazów.

Obawy o „broń palną typu szturmowego” są więc przesadzone. W Stanach Zjednoczonych mniej niż 1 procent zgonów spowodowanych użyciem broni palnej jest związana z masowymi strzelaninami, co daje 20 do 35 ofiar na 12.000 ofiar morderstw rocznie. W Kanadzie masowe morderstwa powodują od 2 do 3 ofiar na 600 ofiar rocznie, a broń palna to nie jedyne narzędzie do popełniania masowych mordów. Praktycznie żadna masowa strzelanina nie została popełniona przez legalnego posiadacza broni palnej.

Przestępcy i terroryści używają coraz częściej samochodów osobowych i furgonetek. Zamachowcy wykorzystali furgonetki w atakach w Londynie i w Europie, a także w Kanadzie. Największe masowe morderstwo w Kanadzie polegało na podpaleniu. Jednak pełne szumu medialne relacje o sporadycznych morderstwach z użyciem broni palnej wywołują wśród widzów niepokój poprzez podkreślanie w nich użycia tzw. „broni szturmowej”. To prawda, że masowe morderstwa są okropne, ale sensacyjne relacje prezentowane w wiadomościach wypaczają obraz całej przestępczości. Skupianie się na groźnie wyglądającej broni palnej „assault-style” odwraca uwagę od poważnych problemów społecznych i gospodarczych. Jest tematem zastępczym, który odwraca uwagę od porażek kanadyjskiej policji związanych z przemocą ze strony gangów, praniem brudnych pieniędzy w kasynach i na rynkach nieruchomości oraz zagrożeń związanych z chińskimi atakami cybernetycznymi. Siły policyjne i żandarmeria RCMP słabo sobie radzą w tych obszarach. Na pewno wprowadzenie tematu zastępczego jakim jest trąbienie o „assault-style rifle” i zwiększanie biurokracji w kwestii dostępu do broni dla praworządnych obywateli nie jest najlepszą strategią zwiększania bezpieczeństwa publicznego.

Wszyscy musimy zdać sobie sprawę, że obawy związane ze tą strasznie wyglądającą bronią palną są bezpodstawne. Kanada stoi w obliczu innych, rzeczywistych problemów, które są zasadniczo ważniejsze. Dlaczego nie skierować energii biurokratów na walkę z gangami? Można by zacząć od tego, że brutalni przestępcy będą surowiej karani. Można też zrobić o wiele więcej, aby chronić naszą młodzież przed rekrutacją w szeregi przestępców.


Opracowanie na podstawie ‘Assault-style’ firearms aren’t the problem